Κι ενώ τα μουσεία και οι γκαλερί της μεγάλης μας ηπείρου έχουν να μας προσφέρουν πραγματικά άπειρες ανάλογες εμπειρίες, υπάρχουν μερικά ζωγραφικά έργα που είναι τόσο θεμελιωδώς σημαντικά για την ιστορία της τέχνης που πραγματικά αξίζει να τα δει κανείς από κοντά. Για την ακρίβεια, αξίζει να ταξιδέψει επί τούτου ώστε να τα θαυμάσει.
15. Ο Μυστικός Δείπνος – Leonardo da Vinci
Santa Maria delle Grazie – Μιλάνο
Ο Leonardo da Vinci, χρειάστηκε τρία χρόνια για να παραδώσει στον Δούκα του Μιλάνου την συγκεκριμένη παραγγελία και το τελικό αποτέλεσμα ήταν αντάξιο της αναμονής, διότι ο πίνακας που παραδόθηκε, έμελλε να γίνει ένα από τα σημαντικότερα έργα της τέχνης παγκόσμια. Αυτό που θα αντικρίσει ο ταξιδιώτης έχει βέβαια μικρή σχέση με το γνήσιο έργο, διότι οι άπειρες προσπάθειες συντήρησης που έχουν γίνει ανά τους αιώνες το έχουν αλλάξει κατά πολύ, πρόκειται όμως για έναν τόσο επιδραστικό πίνακα ζωγραφικής που αξίζει τον κόπο να ταξιδέψει κανείς στο Μιλάνο για τον δει. Ο Μυστικός Δείπνος έχει γνωρίσει αναπαραγωγές, έχει αντιγραφεί, έχουν γραφτεί βιβλία γι’ αυτόν, κριτικές, παρωδίες, έχουν γυριστεί ταινίες, έχουν κυκλοφορήσει θεωρίες συνομωσίας κι έχει φυσικά θαυμαστεί όσο λίγα άλλα έργα παγκόσμια, οπότε ένα ταξίδι στο Μιλάνο αξίζει να το κάνουμε γι’ αυτόν, και όχι μόνο. Μιλάνο είπαμε.
14. Ο Χορός στο Moulin de la Galette – Auguste Renoir
Μουσείο Orsay – Παρίσι
Ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Ιμπρεσιονισμού είναι Ο χορός στον Μύλο της Γαλέτας, όχι μόνο για την απαράμιλλη ομορφιά του αλλά και για την ιδέα του Ρενουάρ να απεικονίσει τους απλούς καθημερινούς ανθρώπους της Μονμάρτης, που μαζεύονταν κάθε Κυριακή απόγευμα στο Moulin de la Galette για να ξεσκάσουν, να χορέψουν και να φάνε γαλέτες. Το έργο έχει όλα τα γνωρίσματα του ιμπρεσιονισμού, που είναι η ρευστότητα των μορφών και το αβέβαιο φως. Η θολή αυτή εντύπωση που δημιουργείται προκάλεσε κακές κριτικές από τους σύγχρονούς του, είναι όμως και το χαρακτηριστικό του ρεύματος αλλά και του Ρενουάρ, που το κατατάσσουν ανάμεσα στα αριστουργήματα της ζωγραφικής.
13. Las Meninas – Velazquez
Μουσείο El Prado – Μαδρίτη
Ο Velasquez ήταν ένας Ισπανός ζωγράφος του 17ου αιώνα. Το Las Meninas είναι σίγουρα το πιο διάσημο έργο του. Γιατί, θα αναρωτηθείτε. Τι το σπουδαίο έχει;
Στην πραγματικότητα, αν το κοιτάξεις προσεκτικά έχει κάτι μάλλον ενοχλητικό στην ατμόσφαιρά του. Γιατί λοιπόν βρήκε περίοπτη θέση στην ιστορία της τέχνης; Διότι είναι ένα έργο που απεικονίζει κάτι μεταξύ πραγματικότητας και ψευδαίσθησης, με τον ίδιο τον ζωγράφο να κοιτάζει προς την μεριά του θεατή, όπως και τα υπόλοιπα πρόσωπα που βρίσκονται σε πρώτο πλάνο. Τι κοιτούν όλοι αυτοί; Κοιτούν τον βασιλιά και την βασίλισσα της Ισπανίας, που φαίνονται στον καθρέφτη, στο πίσω μέρος της σκηνής και είναι τα μοντέλα του ζωγράφου. Εξαιρετικά πρωτότυπη σύλληψη για την εποχή, με την χαρακτηριστική ατμόσφαιρα του Μπαρόκ, αυτό είναι σίγουρα ένα από τα σπουδαιότερα εκθέματα του μουσείου.
12. Η Νυχτερινή περίπολος – Ρέμπραντ
Rijksmuseum – Άμστερνταμ
Η Νυχτερινή περίπολος (αναλυτικός πλήρης τίτλος: Ο λόχος της πολιτοφυλακής υπό τη διοίκηση του λοχαγού Φρανς Μπάννινκ Κοκ) είναι πίνακας ζωγραφικής του 1642. Αποτελεί τμήμα της συλλογής του Μουσείου του Άμστερνταμ, αλλά εκτίθεται Rijksmuseum υπό μορφή διαρκούς δανείου. Πρόκειται για έναν από τους πλέον γνωστούς πίνακες της ολλανδικής σχολής και είναι διάσημος χάρη σε τρία βασικά του χαρακτηριστικά: Το πολύ μεγάλο του μέγεθος (363 εκ. × 437 εκ.), την υποβλητική χρήση φωτός και σκιάσεων και τη σύλληψη της κίνησης σε ένα θέμα που παραδοσιακά θα ήταν ένα στατικό πορτρέτο στρατιωτικών. Η αριστουργηματική ζωγραφική ικανότητα του Ρέμπραντ σε όλο της το μεγαλείο.
11. Η Δημιουργία του Αδάμ – Michelangelo
Καπέλα Σιστίνα– Ρώμη- Μουσεία του Βατικανού
Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για το αριστούργημα του Michelangelo που βρίσκεται ανάμεσα σε άλλα του αριστουργήματα στην οροφή της Καπέλα Σιστίνα. Αναπαριστά την βιβλική κοσμογονική αφήγηση από το Βιβλίο της Γέννεσης, σύμφωνα με την οποία ο Θεός δίνει ζωή στον Αδάμ, τον πρώτο άνθρωπο. Η νωπογραφία είναι μέρος ενός σύνθετου εικονογραφικού σχεδίου και χρονολογικά είναι η τέταρτη της σειράς των πάνελ που απεικονίζουν επεισόδια από τη Γένεση.
Η εικόνα των χεριών του Θεού και του Αδάμ που σχεδόν βρίσκονται σε επαφή είναι η πλέον εμβληματική της ανθρωπότητας Η νωπογραφία έχει αναπαραχθεί σε αμέτρητες απομιμήσεις και παρωδίες. Αποτελεί έναν από τους πιο αναπαραγόμενους θρησκευτικούς πίνακες όλων των εποχών
10. Η Κραυγή- Edvard Munch
Μουσείο Munch- Όσλο
Η Κραυγή του Νορβηγού καλλιτέχνη Edvard Munch, είναι το αριστούργημά του. Το έργο αυτό του είχε γίνει τόσο έμμονη ιδέα, που το ζωγράφισε δεκάδες φορές σε διάρκεια 20 ετών, ενώ τρεις είναι οι πιο γνωστές. Εκφράζει την υπαρξιακή αγωνία αλλά και τον φόβο του σύγχρονου ανθρώπου. Στην πραγματικότητα, η φιγούρα δεν κραυγάζει, κλείνει όμως τα αυτιά της στην “Κραυγή της Φύσης”. Ο ίδιος ο ζωγράφος υπήρξε πολύ βασανισμένος άνθρωπος από την απώλεια, τον θάνατο και την κατάθλιψη.
9. Η Γέννηση της Αφροδίτης – Boticelli
Uffizi Galery – Φλωρεντία
Αν αξίζει ένας πίνακας τις τεράστιες ουρές στα Uffizi της Φλωρεντίας, είναι η ΄Γέννηση της Αφροδίτης του Boticelli. Πιστεύεται πως ο πίνακας φτιάχτηκε για κάποιο μέλος της οικογένειας των Μεδίκων. Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν πως αποτελεί ύμνο στην αγάπη του Τζουλιάνο ντι Πιέρο των Μεδίκων για τη Σιμονέττα Κατανέο Βεσπούκι, που ζούσε στο Πορτοβένερε (Λιμάνι της Αφροδίτης), μια παραθαλάσσια πόλη για την οποία μια τοπική παράδοση λέει πως αποτελεί το μέρος όπου γεννήθηκε η Αφροδίτη. Σημειώνεται πως ο Μποτιτσέλι αγαπούσε μυστικά και ο ίδιος την όμορφη Σιμονέττα, που ήταν ερωμένη του ευγενούς από την οικογένεια των Μεδίκων. Πιστεύεται πως η Σιμονέττα αποτέλεσε το μοντέλο για την Αφροδίτη στον πίνακα, αλλά και για άλλες κοπέλες σε έργα του Μποτιτσέλι.
8. Το κεφάλι της Μέδουσας – Caravaggio
Μιας και είμαστε στα Uffizi κι αφού θαυμάσουμε την μελιστάλακτη ομορφιά της Αφροδίτης που γεννιέται, θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε ένα από τα συγκλονιστικότερα έργα του Caravaggio, του μαέστρου του φωτός και εκείνου που επέβαλε την τεχνοτροπία του Chiaroscuro ως μια από τις σπουδαιότερες συλλήψεις στην ιστορία της ζωγραφικής. Σε απόλυτη αντίθεση με την ηρεμία του προηγούμενου πίνακα, η Μέδουσα θα σας συγκλονίσει με την ρεαλιστική της βιαιότητα. Επίσης θα σας βάλει την ιδέα στο μυαλό να δείτε όσο το δυνατόν περισσότερους πίνακες του ζωγράφου μπορείτε.
7. Το Φιλί – Gustave Klimt
Μουσείο Belvedere – Βιέννη
Κατ’ αρχή και μόνο η εμπειρία να επισκεφθεί κανείς το Belvedere, αξίζει το ταξίδι στην Αυστρία, διότι είναι από μόνο του ένα έργο τέχνης. Μέσα στο μουσείο θα έχει πολλές ακόμα εμπειρίες χαράς εξ’ αιτίας της τέχνης, με μεγαλύτερη εκείνη του να σταθεί μπροστά σε αυτό το έργο. Εμπνευσμένο από ιαπωνικές μεταξοτυπίες Το Φιλί είναι ένα μοναδικό έργο, απίστευτης συναισθηματικής δύναμης. Εμπνευσμένο από την Art Nouveau, αναπαριστά ένα ζευγάρι που φαίνεται τελείως αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο και ζει μόνο για την αγάπη κι αυτό το φιλί. Η αγάπη τους μοιάζει σχεδόν θρησκευτική μέσα στην απόλυτή της έκφραση.
6. Το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι – Johannes Vermeer
Μουσείο Mauritshuis – Χάγη
Δεν θα ήταν δυνατόν να λείπει το συγκεκριμένο έργο από αυτή την λίστα. Μια ματιά στο “Κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι” μπορεί να μας μιλήσει με την φωνή της υψηλής τέχνης, τόσο δυνατά και καθαρά, όσο καθαρό είναι το βλέμμα της κοπέλας στον υπέροχο αυτό πίνακα του Vermeer. Η αλήθεια είναι ότι το βλέμμα της έχει κάτι από την έκφραση της Μόνα Λίζα, την ίδια σπάνια ομορφιά που πηγάζει από το μεγάλο ταλέντο.
5. Impression, soleil levant – Monet
Μουσείο Marmottan – Παρίσι
Στο μουσείο Marmottan μπορεί να βρεθεί κανείς μπροστά σε αυτόν εδώ τον πίνακα του Monet που κατέχει μια μοναδική θέση στην ιστορία της τέχνης. Ο ζωγράφος έμενε με την γυναίκα του σε ένα ξενοδοχείο της Χάβρης κι ένα πρωί σηκώθηκε νωρίς για να ζωγραφίσει αυτό το έργο του βιομηχανικού κομματιού του λιμανιού της πόλης. Από τον τίτλο του γεννήθηκε ο όρος Ιμπρεσιονισμός. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον δημοσιογράφο Louis Leroy που ήθελε να διακωμωδήσει την τεχνική του ζωγράφου, ως όρος που υιοθετήθηκε όμως από άλλους ζωγράφους που θεωρούσαν ότι ανήκουν στην ίδια σχολή με εκείνον.
3. Guernica – Picasso
Μουσείο Reina Sofia – Μαδρίτη
Ο Picasso θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους γιατί κατάφερε να σπάσει τους κώδικες των καθιερωμένων εικαστικών σχολών. Η Guernica είναι στα σίγουρα το αριστούργημά του. Ήταν μια αυθόρμητη αντίδραση του ζωγράφου στα γεγονότα του Απριλίου του 1937, όταν η ισπανική αυτή πόλη βομβαρδίστηκε. Η σφαγή αυτή εκτελέστηκε από τους Ναζί και τους φασίστες, υποκινήθηκε όμως από τους Ισπανούς εθνικιστές. Ο Picasso ξεκίνησε να ζωγραφίζει τον συγκλονιστικό αυτόν πίνακα μόλις 4 ημέρες μετά από τον βομβαρδισμό. Το έργο του έγινε σύντομα διάσημο και συγκέντρωσε το ενδιαφέρον του κόσμου σχετικά με την φρίκη του Ισπανικού εμφυλίου και την σκληρότητα του καθεστώτος του Franco.
2. Σιταροχώραφο με κοράκια – Vincent Van Gogh
Van Gogh Museum – Άμστερνταμ
Αυτός ο πίνακας είναι μια από τις τελευταίες δουλειές του μεγάλου ζωγράφου, λίγο πριν δώσει τέλος στην ζωή του. Είναι ίσως το τελευταίο τοπίο που ζωγράφισε, διότι πέθανε τελικά σε αυτό εδώ το μέρος. Τα κοράκια συμβολίζουν πιθανώς τον θάνατο και την σύγχυση. To Σιταροχώραφο με Κοράκια έγινε σε διπλό τετράγωνο καμβά και απεικονίζει έναν δραματικό, συννεφιασμένο ουρανό γεμάτο κοράκια, πάνω από ένα χωράφι με σιτάρι. Η αίσθηση της απομόνωσης ενισχύεται από ένα κεντρικό μονοπάτι που οδηγεί στο πουθενά και από την αβέβαιη κατεύθυνση της πτήσης των κορακιών. Το χωράφι με το σιτάρι είναι ανεμοδαρμένο και γεμίζει τα δύο τρίτα του καμβά. Είναι πραγματικά σπουδαία εμπειρία να επισκεφθεί κανείς το μουσείο Van Gogh, όχι μόνο για το συγκεκριμένο αλλά για όλα τα έργα του μεγάλου ζωγράφου που βρίσκονται εκεί.
1.Η Μόνα Λίζα – Leonardo Da Vinci
Μουσείο του Λούβρου -Παρίσι
Η Μόνα Λίζα γνωστή και ως Τζιοκόντα, είναι η διάσημη προσωπογραφία που ζωγράφισε ο Leonardo Da Vinci μέσα στη χρονική περίοδο 1503-1519. Εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι. Ο πίνακας, διαστάσεων 77 εκ. × 53 εκ., απεικονίζει μία καθιστή γυναίκα, με ένα αινιγματικό χαμόγελο τόσο χαρακτηριστικό που έχει γίνει παγκόσμιος όρος –Mona Lisa Smile. Η Μόνα Λίζα θεωρείται το πιο διάσημο έργο ζωγραφικής και η εμπειρία του να την αντικρίσεις είναι πραγματικά καθοριστική.
