Υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες για τις οποίες μπορεί να ξυπνάμε με άγχος, συμπεριλαμβανομένων της εργασίας, των σχολικών υποχρεώσεων ή των προβλημάτων που υπάρχουν στις σχέσεις μας. Αν και το να μας συμβαίνει που και που είναι φυσικό για όλους τους ανθρώπους, όταν η κατάσταση είναι μόνιμη, ίσως να υπάρχει μια αγχώδης διαταραχή.
Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, είναι μια κατάσταση που προκαλεί ανεξέλεγκτη ανησυχία που επηρεάζει την καθημερινή ζωή του ατόμου. Αυτή μπορεί να προκαλέσει φυσικά δυσκολίες στον ύπνο αλλά και στην πρωινή μας διάθεση.
- Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματά της είναι:
- Νευρικότητα και ανησυχία
- Αίσθημα ανεκπλήρωτου και νεύρα
- Δυσκολία στην συγκέντρωση και στενοχώρια
- Κούραση
- Κρίσεις πανικού
- Εκνευρισμός
Οι αγχώδεις διαταραχές μπορεί να χειροτερεύουν με τον χρόνο αν δεν αντιμετωπιστούν, ενώ το ανάλογο οικογενειακό ιστορικό παίζει κι αυτό τον ρόλο του.
Πιθανοί λόγοι για το πρωινό άγχος μπορεί να είναι:
Δυσκολίες στην δουλειά, στο σπίτι ή στο σχολείο
Το στρες είναι η φυσική αντίδραση του οργανισμού μας στα δυσάρεστα ερεθίσματα. Όταν ένα άτομο αισθάνεται αγωνία ή ένταση, το σώμα απελευθερώνει κορτιζόλη, την οποία μπορεί να την έχετε ακούσει και ως ορμόνη του άγχους. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και όταν το άτομο που έχει μια κάποια σοβαρή έννοια, ξυπνάει το πρωί. Αυτό οι ειδικοί το ονομάζουν cortisol awakening response (CAR), και μπορεί να μας βάλει σε μια διάθεση άγχους από την στιγμή που θα ανοίξουμε τα μάτια μας. Αν δεν περάσει στην διάρκεια της μέρας ή όταν ο στρεσογόνος παράγοντας αφαιρεθεί από την ζωή μας, τότε θα πρέπει να μιλήσουμε γι’ αυτό με κάποιον ειδικό.
Κατάχρηση ουσιών ή αλκοόλ
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από άγχος θα πρέπει να αποφεύγουν το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά, ακόμα και τα ήπια. Παρότι η χρήση τους δεν συνδέεται άμεσα με το άγχος, μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά του. Αποτέλεσμα αυτού είναι να χειροτερεύει και ο ύπνος μας.
Πρόβλημα με τις σχέσεις
Υπάρχουν ενδείξεις ότι το πως νοιώθει ένα οποιοδήποτε άτομο στην σχέση του μπορεί να επηρεάσει την υγεία του, συμπεριλαμβανομένων και της ανάρρωσης από τυχαίες ασθένειες ή το μοτίβο του ύπνου του. Σε μια ανάλογη μελέτη οι ερευνητές ζήτησαν από 29 ζευγάρια να καταγράψουν τις δραστηριότητές τους και στην διάρκεια της μέρας και στην διάρκεια του βραδινού ύπνου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όταν οι γυναίκες κατέγραφαν θετικές εμπειρίες με τον σύντροφό τους στην διάρκεια της μέρας, τόσο εκείνες όσο και οι σύντροφοί τους κοιμόντουσαν καλύτερα την νύχτα, σε αντίθεση με τις μέρες που οι εμπειρίες τους ήταν αρνητικές. Έτσι, η ποιότητα μιας σχέσης, μπορεί να επηρεάζει και τον τρόπο με τον οποίο ξυπνάει κανείς, με άγχος ή μη.
Τα γεγονότα της ζωής
Αγχογενείς εμπειρίες της ζωής μας, μπορούν φυσικά να επηρεάσουν τον τρόπο που ξυπνάμε το πρωί. Τέτοιες είναι οι δυσκολίες στην εργασία, η όποιας μορφής κακοποίηση, ο χωρισμός ή ο θάνατος, μια οποιαδήποτε τραυματική κατάσταση.
Οικονομικά προβλήματα
Η οικονομική κατάσταση είναι δυνατόν να επηρεάσει κάθε ενήλικα και είναι φυσικό να ανησυχούμε για τα χρήματα, ειδικά όταν δεν τα έχουμε και χρειάζεται να καλύψουμε το νοίκι, τα ψώνια ή τις μετακινήσεις μας. Το πρόβλημα μπορεί να γίνει πολύ μεγάλο μέσα στο μυαλό μας, σε σημείο που μπορεί να επηρεάσει την συμπεριφορά μας στην διάρκεια της μέρας ή την ποιότητα του ύπνου μας και φυσικά του ξυπνήματός μας.
Προβλήματα υγείας
Χρόνιες παθήσεις μπορεί να επηρεάσουν τον ύπνο μας, καθώς ένα άτομο μπορεί να αναπτύξει άγχος με αυτές, τόσο εξαιτίας του πόνου ή της δυσφορίας, όσο και λόγω του φόβου για το μέλλον.
Άλλες ψυχολογικές παθήσεις
Το ότι έχει χρόνιο άγχος κανείς, δεν σημαίνει ότι δεν έχει πιθανά και άλλες παθήσεις ψυχικής υγείας. Όταν τα δύο συνδυάζονται, τα συμπτώματα του άγχους πολλαπλασιάζονται με αποτέλεσμα να επηρεάζεται ολόκληρος ο κύκλος της καθημερινότητάς του.
Πως να το αντιμετωπίσουμε
Για να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε κατάσταση με την ψυχική μας υγεία, χρειάζεται να δούμε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Αν λοιπόν το πρωινό μας άγχος έχει έρθει για να μείνει και δεν είναι κάτι περαστικό, τότε θα πρέπει να κάνουμε το σπουδαίο βήμα να το αντιμετωπίσουμε, όχι μόνο για να ξυπνάμε πιο ανάλαφροι, αλλά και για να βελτιώσουμε όλες τις πτυχές της ζωής μας.
Ο ειδικός θα μας εξετάσει, θα λάβει υπόψη του και τυχόν άλλες παθήσεις που μπορεί να υπάρχουν και θα μας καθοδηγήσει με τον σωστό τρόπο.
Εμείς από την μεριά μας μπορούμε να βελτιώσουμε την κατάστασή μας με:
- Τακτική άσκηση
- Αποφεύγοντας το αλκοόλ και τις ουσίες
- Χρησιμοποιώντας τεχνικές χαλάρωσης και αναπνοής
- Κάνοντας διαλογισμό ή γιόγκα
- Τρώγοντας υγιεινά
- Προσπαθώντας να αποφεύγουμε στρεσογόνες καταστάσεις
